Монголд хамгийн алдартай Даян дээрхийн агуй нь Хөвсгөл аймгийн Цагаан-Үүр сумын төвөөс зүүн хойш орших Монгол орны хамгийн том агуйн нэг бөгөөд ховор тогтоцтой, байгалийн үнэт үзмэр юм. Тэнд очсоноор чин сэтгэлээсээ сүсэглэн залбирсан хүний бодсон хүсэл бүхэн нь биелж, үйлс бүхэн нь өөдөө байдаг учиртай ажээ. Дотроо 10 гаруй өрөөтэй, зүг бүртээ олон ам хаалгатай, олон янзын рашаантай, нарийн шороон будагтай. “Эхийн умай” гэдэг эмэгтэй хүний савыг дүрсэлсэн амсартай. Хуш нарс, гацуур, улиас, шинэс, монос, улаан, бор бургас, нохойн хошуу, боролзгоно, далан хальс, тавилгана, ямаан ба хонин арц, ягаан даль, улаалзгана, аньс, гүзээлзгэнэ зэрэг жимс, ургамлаар нэн баялаг. Орчны уулсад халтар хандгай, халиун буга, бор гөрөөс, зэрлэг гахай, хүрэн баавгай, хүдэр, үнэг зэрэг үслэг ан амьтан элбэг байдаг. Гол нуур цөөрөмд нь цурхай, алгана, гутаар, зэвэг, балиус зэрэг загастай. Харцага, шонхор, бэгбаатар, шар шувуу, сойр, хөтүү, ногтруу, өвөөлж, хөх цөгцгий, тоодог, тогоруу зэрэг жигүүртэн шувуудтай. Ар халхын утай гүмбэн гэгдэх Даян Дээрхийн агуй руу аялах шашны аяллыг жил бүрийн 2 дугаар сарын 21-ээс 3 дугаар сарын 05-ний өдрүүдэд зохион байгуулж сүсэгтэн олон зорин очдог билээ.

Даян дээрхийн агуйг зорихгүй байхыг МХГ-аас анхаарууллаа