Тархалт: Монгол орны баруун хойд хэсэг Тэсийн голын сав газраар буюу Увс аймгийн Тэс, Зүүнговь, Баруунтуруун, Завхан аймгийн Баянтэс сумдад Тэс үүлдрийн адууны цөм сүргийг үржүүлж  Увс, Хөвсгөл, Ховд аймгийн хил залгаа сумдад сайжруулагчаар ашиглаж байна. 

Бий болгосон үржил селекцийн арга: Ардын селекцийн үр дүнд бий болсон адуун сүрэгт шилэн сонголт, тохируулан сонголт хийж, удам дагуулан үржүүлж бий болгосон. 1960 оноос үржил селекцийн ажлыг шинжлэх ухааны үндэслэлтэй явуулж эхэлснээр дараах генолог удам бий болжээ.

Ашиг шимийн үндсэн чиглэл:

Уналга-эдэлгээ-хурдны

Тэс үүлдрийн адууны онцлог:

Тэс адуу нь Тэсийн голын сав газрын байгаль орчны нөхцөлд тухайлбал өвөл цас их унадаг, -50 хэм хүртэл хүйтэрдэг, зун нь халуун, элсэрхэг зөөлөн хөрстэй нутагт сайн зохицсон бие томтой, том далбагар туурайтай. Тэс адуу нь уналга-мах, мах-уналгын хэвшилтэй. Үндсэн зүс нь улаан хээр, хээр, бор, хул, зээрд юм.

Биеийн үндсэн хэмжээ, ашиг шимийн үзүүлэлт: